EURO GÜÇLENİRKEN İHRACATÇI FİRMALAR

Son gelişmeler neticesinde EURO’nun güçlenmesi ihracatçı firmaları ön plana çıkarma senaryosunu ortaya koydu. Peki Euro/dolar paritesinde sene başında 1.00 rakamları konuşulurken Euro nasıl güçlendi? Bu haftaki araştırma raporumdan bu konudan bahsedeceğim. Aslında bu süreci tam görebilmemiz için kısaca 2024 yılında Avrupa ve ABD faiz beklentilerini incelememiz gerektiğini düşünüyorum.

2024 yılının ilk 6 ayı Avrupa açısından ekonomi anlamında baskı ile geçmişti. Gelen verileri incelediğimizde resesyon ihtimali ile karşı karşıya kalan Avrupa özellikle ECB’nin faiz indirimleri ile toparlanmaya başladı. Fakat ECB piyasanın pek de alışık olmadığı bir hamle yapmıştı bu hareket de FED’den önce faiz indirmesiydi. FED’den önce faiz indirmesiyle beraber Avrupa tarafında verilerin kötü gelmeye devam etmesi, faiz indirimlerinin etkisinin hemen görülmemesi ile güçsüz Euro senaryosu oluştu. Devam eden süreçte ABD’den verilerin gelmesi ile 2024 yılında FED beklenildiği gibi bir faiz indirimi gerçekleştirmedi. 2024 yılı başlangıcında FED’den 6 faiz indirimi beklenirken sene sonunda 3 faiz indirimi gerçekleşti. Devam eden süreçte ise ECB faiz indirmeye gelen veriler ve ekonomiyi canlandırması gerektiği için devam etti. 2025 yılına girdiğimizde TRUMP’ın seçilmesi ve gelen ABD verileri  ile 2025 yılı başlangıcında FED’den 1 faiz indirimi beklenmeye başladı. FED’den 1 faiz indirimi beklentinin en büyük sebebi İstihdam’ın güçlü geliyor olması, enflasyonda hedefe yavaş yavaş ulaşılacak düşüncesi oluşması ve büyümede bir sorun olmaması idi. Bu zamanda piyasa ECB’nin 2025 yılında faizleri 1.75 e çekmesini beklerken FED’in faiz öngörüleri ise 3.89’du. Bu durum bir anda güçlü dolar güçsüz Euro senaryosunu oluşturdu ve EURO/DOLAR paritesinin 1.01’lere DXY’nin 110 üzerine gitmesine sebep oldu. Tabi ki Trump’ın seçilmesi ile ve gelen açıklamalar neticesinde bir anda güçlü dolar senaryosu bu fiyat hareketlerinde etkili oldu.

Euro’nun güçlenmesinde birden çok fazla sebebi oldu bu sebepler aslında birbirini besledi.

Sebeplerini şu şekilde sıraya biliriz;

-Ekonomik verilerin düzeliyor olması

Avrupa ekonomisinde Almanya ağırlığı en yüksek olan ülkelerden biridir. Bu sebeple özellikle Almanya’dan gelecek ekonomik veriler EURO üzerinde ve ECB kararları açısından çok belirleyici olur. Bu verilerde de ilk dikkat edilen veri PMI olacaktır. Almanya PMI’ın  düzelmeye başlaması Avrupanın’da ekonomik anlamda toparlanmaya başladığını gösteren verilerden biri olarak düşünüldü. Avrupa PMI larına baktığımızda ise benzer veri grafikler burada da mevcut. Avrupa PMI ların toparlanması bize ECB’nin faiz indirimlerinin etkisini göstermeye başladığını ve ekonominin düzelmeye başladığını işaret eder. Avrupa’da işsizlik verilerinin de düşmeye başlaması da 2024 yılında Avrupa’nın kötü gelen verilerinin düzelmeye başladığını gösterdi.

-Tarifelerin DXY nin düşmesinde etkili olması, -ABD tarafında büyümenin azalması , resesyon ihtimali ile FED’in beklenenden fazla faiz indirimi yapması beklenmesi.

2 nisan tarihinde ABD başkanı Trump tüm ülkere tarife oranlarını açıkladı. Açıklanan tarifelere bakıldığında ABD ‘de enflasyon beklentisi oluşmasına şirketlerin maliyetlerinin artmasına sebep olması bekleniyor bu beklentiler ışığında da ABD’de büyümenin düşmesi bekleniyor. Enflasyon artarken büyümenin düşmesi stagflasyon ihtimalini gündeme getirdi. Powell yaptığı açıklamalarda da aslında bu riskten bahsediyordu. Kurumların tahminlerini incelediğimizde 2 Nisanda açıklanan tarifeler ile ABD’de resesyon ihtimalinin arttığı ortaya çıktı. Tüm bu durumları birleştirdiğimizde ve istihdamında bozulma ihtimalini ABD tarafında düşünürken FED’in beklenende daha fazla faiz inidirimi yapmasına sebep olacaktır. 2025 yılında FED’den 1 faiz indirimi beklenirken 2 Nisan itibari ile 3 faiz indirimi beklenmeye başlandı. Tüm bunlarda doların güçsüzleşmesine sebep olacaktır. Trump ve yönetiminin de şuan için doların güçsüzleşmesi ile beraber daha rahat ihracat yapacaklarına dair açıklamaları bulunuyor.

Tarifeler ve Ekonomi araştırmama buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.

-Avrupa ve Almanya tarafından savunma ve altyapı nın güçlendirlmesi için 500 milyar euroluk fon oluşturması.

 Bu fon hem Avrupa ekonomisinde yeni iş alanları açacak, hem istihdam sağlayacaktır. Fakat 500  milyarlık fon oluşturulması enflasyon demektir. Buda ECB’nin faiz indirim sürecinin ötelemesine neden olacaktır. Nitekim de bu konu da açıklamalar ECB tarafından biraz daha temkinli olabiliriz diyerek son toplantıda geldi.

Sonuç

Tüm bu nedenler birleştirdiğimizde ve sonuçlarını incelediğimizde, ABD tarafında faiz indirim beklentileri artması ECB’nin faiz indirim sürecinin ötelenme ihtimali ve beklentilerin azalması EURO yu güçlendiren sebep olmuştur.

Euro’nun güçlenmesi İhracatçı Firmaları Nasıl Etkiler?

Türkiye’nin ihracat rakamlarını incelediğinde ihracatın %48’i Avrupa ülkelerine yapılmaktadır. Avrupa’ya yapılan ihracatın sektörler bazında dağılımına bakıldığında, otomotiv endüstrisi 2,6 milyar dolar ile zirvede yer aldı. Bunu 1,4 milyar dolarla kimyevi maddeler ve mamulleri takip etti. Hazır giyim ve konfeksiyon sektörü 1,1 milyar dolar ile üçüncü sırada yer alırken, elektrik ve elektronik sektöründen 752,7 milyon dolar, demir ve demir dışı metallerden ise 676,1 milyon dolar ihracat yapıldı. Euro’nun güçlenmesi ihracatçı firmalara olumlu anlamda yansıma potansiyeli vardır diye düşünüyorum.  Özellikle 2025 yılı  ilk 3 ayda Euro’nun güçlü kalması ihracatçı firmaların ilk çeyrek bilançolarına da yansıma potansiyeli olacaktır. Euro güçlü kalmaya devam ettikçe ihracatçı firmalar bilançolarını yıl içerisinde düzeltme ihtimalleri devreye girecektir. Burada dikkat edilecek risk ise Türkiye Avrupa’ya ara mal ihraç ediyor. Avrupa eğer tarifelerden dolayı ürünlerini satmakta zorluk yaşar ise bu ara malı ihraç eden şirketlerin satışlarında azalma olabilir. Tabi ürünsel bazda bir azalma karşımıza çıksa da güçlü Euro ile cirosal anlamda bir kayıp olmama ihtimali de vardır. Fakat Avrupa ekonomisinin toparlanma aşamasında olması ve kendi iç taleplerini arttırabilirler. İç talebin artma ihtimalini de göz ardı etmemek lazım. Özetle Euro’nun ilk çeyrekteki gibi güçlü kalması ihracat yapan şirketlerinde bilançosunu olumlu etkileme potansiyeli göz ardı edilmemelidir diye düşünüyorum. Bu sebeple aşağıdaki tabloda ihracat oranı yüksek firmaları sizler ile paylaşıyorum.

                                                 Tunç Safa Altunsaray-04.04.2025