FED’in Küresel Piyasalarda Yaratacağı Domino Etkisi: Parasal Genişleme Bitti, Sıkılaşma Başlıyor

Son dönemde şüphesiz ki küresel piyasalarda en merakla beklenen konu Fed’in faiz kararı. 19 Aralık Çarşamba günü, TSİ 22.00’da açıklanacak faiz kararının piyasalarda yapacağı etki de çok büyük olacak.

FED, 2008 krizinden beri küçük küçük sıkılaşma adımları atarak, %0’larda olan faizi yukarıya çekmeye başlasa da, son dönemde, ABD Ekonomisi’nde artan enflasyon rakamları ile 2018 yılında agresif faiz arttırımı kararları alarak yıl içinde 3 faiz arttırımına gitti.

Aralık ayının son toplantısında ise Donald Trump’ın eleştirilerine rağmen faiz artışının gelip gelmeyeceği piyasalar tarafından merakla bekleniyor.

FED’E GÖRE FRENE BASMAK ŞART

ABD Ekonimisi son yıllarda tatmin edici büyüme rakamları yakalamış olsa, bu büyüme rakamlarının enflasyon artışının da tehdit edici bir konuma geldiği görülmekte.

Enflasyondaki bu artışın ileri ki yıllarda ABD Ekonomisi’ne verebileceği olası bir zarar FED’i fazlasıyla korkutuyor.

FED bu amaçla 2018 yılının başında, yıl boyunca kademeli birkaç faiz arttırımı ile ekonomideki vitesi düşürebileceğini açıklamıştı.

Yıl içerisinde, Mart, Ağustos ve Eylül aylarında 0.25 baz puanlık artış yapan FED, Aralık ayı için de faiz arttırımını düşündüklerini açıklamalarında ima etmişlerdi.   

FED, ABD Ekonomisinin daha sağlam sac ayaklarına oturulması için ekonomide frenlere basılması gerektiğine inanıyor.

Nitekim bu düşüncelerinde haksız da değiller, tarihte görüldüğü üzere, ABD Ekonomisindeki devir hızı arttıkça, ekonomik büyümenin yanında enflasyon da artmış, artan enflasyon yavaş yavaş büyümeyi baltalamış ve bu döngü büyük krizler ile sonuçlanmıştı.

Ayrıca geçtiğimiz günlerde açıklanan ‘New York İmalat Endeksi’ son 1.5 yılın en kötü seviyesine inmiş durumda.

İşte bu sebepten ötürü FED, aynı problemi tekrar yaşamamak için parasal bir sıkılaşmayı şart olarak görüyor ve yaptığı faiz arttırımlarının yanında elindeki varlıkları da yavaş yavaş elinden çıkarıyor. 

FED NEDEN KÜRESEL OLARAK BU KADAR ÖNEMLİ?

FED’in yaptığı küresel etki aslında düşünülenden çok daha büyük. FED’in faiz arttırımı ve varlıklarının satışı, küresel riskli yatırımlardan geri adım atılmasına ve daha güvenli bir liman olarak görülen Dolar’a ve FED tahvillerine yöneltiyor.

Dolar’a olan talep ise paranın diğer ülkelerden kaçmasına ve bu ülkelerin para birimlerindeki büyük çöküşlere sebep oluyor.

Hele ki, Türkiye ve Arjantin gibi Dolar’a fazlasıyla bağımlı olan ekonomilerdeki çöküş daha da büyük oluyor.

Arjantin’den örnek vermek gerekirse, Mart ayında gelen FED faiz arttırımı sonrası, Arjantin, IMF’den aldığı 57 milyar Dolar’a rağmen borçlanma faizlerini %70’in üzerine çıkardı ve bu ülkedeki ticareti durma noktasına getirdi.

Arjantin ve Endonezya

Ayrıyetten Arjantin Peso’su bu sene Dolar karşısında %50’yı aşan bir değer kaybına uğradı. Gelişen bir diğer ülke olan Endonezya ise FED’in yaptığı her faiz arttırımı sonrası, ülkesindeki faizleri yükseltmek zorunda kaldı ve bu da sene içinde 6 faiz arttırımı yapan Endonezya ekonomisine büyük zararlar verdi.

Örneklerden görülebileceği üzere, FED’in faiz arttırımı yönünde aldığı agresif kararlar, Dolar’a ve Dolar bazlı varlıklara olan talebi körüklediği için dünyadaki diğer ekonomilerde büyük problemler oluşturmakta.

Bu problemleri yaşayan ülkelerin sayısının gitgide artması ile küresel bir krizin ilk kıvılcımı olabilir. 

FED’İN KARARI NE OLACAK?

Her ne kadar Donald Trump hafta boyu faiz arttırımı yapılmaması konusunda çok ısrarcı bir tavır sergileyerek FED’i topa tutsa da, FED bağımsız bir kurum.

FED’in faiz arttırımına gitmemesi, küresel yatırımların aklında FED’in bağımsızlığına dair soru işaretleri yaratabilir.

Fakat ortada şöyle bir gerçek de var ki; FED, Amerikan Borsası’nın düşüş yaşadığı dönemlerde faiz arttırımına gitmiyor ve Dow Jones, son 1 ayda %5, son 1 haftada ise %3’lük bir düşüş yaşadı.

Her ne kadar, ABD borsalarındaki düşüş ve Trump’ın açıklamaları ortada olsa da, ABD piyasalarında son dönemde dillendirilen resesyon korkusu sanki FED için daha ağır basacakmış gibi duruyor.

]]>